Utrechtse Plandeldagen 2024 - Donderdag - Coen Koppen Fotografie

Voor de Utrechtse Plandeldagen 2024 & De Plandelman Anton Damen mocht ik het bomvolle programma van de eerste opruimdag vastleggen. Vanaf 9:00 hebben we met betrokken burgers vele vuilniszakken zwerfafval en sigaretten opgeruimd, één verstopt restafvalcontainerpunt doorgebeld, nuttige gesprekken gehad over beleid en een lezing bijgewoond van een aantal van de zwerfafvalgrootheden van Nederland, Ivo Rodermans (Zwerfie) en Dirk Groot de Zwerfinator.

09:00 Officiele opening van de eerste Utrechtse Plandeldag met buurtplandeling bij Buurtkamer De Klop in Overvecht

De dag startte bij Buurtkamer De Klop in Overvecht, verzamelingplek voor de buurt voor een gesprek, een kop koffie, om een spelletje te doen of samen te eten. Terwijl de vaste gasten binnendruppelden, kwamen ook de eerste plandelaars van de dag aan. Samen met enkele vertegenwoordigers van de gemeente gingen we aan de slag in de directe omgeving.

10:30 Street Art-Plandeling met Marije Lieuwens, Kalymnosdreef

Tweede stop van de dag was een plandeling met Marije Lieuwens die net de prachtige ‘De Stijl’- muurschildering aan de Kalumnosdreef heeft opgefrist. Samen met Marije hebben we de straten rondom de Masdjied Anwar E Qoeba-moskee opgeruimd. Ook viel de rotzooi rondom het restafvalcontainerpunt op waar door dienst ‘Schone Stad’ aan gewerkt wordt. Punten waar regelmatig de containers verstopt zijn, wordt er door de gemeente gezocht naar mensen die het punt willen adopteren en dan wanneer het vuil opstapelt ze sneller dan de gemeente zelf de verstopping kunnen verhelpen. Dit is al heel effectief gebleken bij geadopteerde punten, maar helaas kwamen we dus ook dit punt tegen waar het afval makkelijk de rest van de wijk in kon waaien.

12:00 Plandellunch Bedrijvenhub Fair Resource Foundations, 2de Daalsedijk

Met medewerkers van de verschillende organisaties van de Fair Resource Hub gingen plandelen rondom de 2de Daalsedijk. Al snel werden we door het zwerfafval richting de Ping Pong Club getrokken waar, waarschijnlijk vanwege de EK-wedstrijduitzendingen daar, we redelijk wat bier- en wijnflessen en een heleboel peuken op het terrein tegen kwamen. Bijzondere vondsten waren een kinderdrinkbeker en maar liefst twee kapotte korte broeken. Teruggekomen op kantoor werd er geluncht en gepraat over hoe de Fair Resource Foundation op beleidsniveau zwerfafval probeert te voorkomen door in België statiegeld in te voeren. Waar het kan is het vaak effectiever om zwerfafval bij de bron aan te pakken. Dit hoorde we later op de dag ook tijdens de presentatie van de Zwerfinator. Op dit punt sloot Rotterdamse zwerfafvalheld Zwerfie aan bij ons.

13:30 Op zoek naar de Bron met Zwerfie Rotterdam

Een ander aspect van zoeken bij de Bron gingen we bekijken met Zwerfie. In Rotterdam hebben ze veel problemen gehad met lekkage bij de overslag van vuilstort van binnenvaartschepen naar stortplaats of andersom. Als dit niet heel secuur gedaan wordt, is er grote kans dat er afval wegwaait of – drijft. Daarom gingen we op onderzoek uit bij verwerkingsbedrijf AVR. Utrecht. Hier lijkt afvallekkage op het eerste gezicht gelukkig mee te vallen, maar dat is natuurlijk niet in één keer 100% vast te stellen.

Tussendoor opruimen met de helden van het WTC

Met een mooie groep opruimhelden die in het WTC werken, gingen we vervolgens aan de slag om het Jaarbeursplein op te schonen. Met name tussen het bomenbal, mooie recente toevoeging op het plein, en in de vijver vonden we veel peuken en zwerfafval. Ondanks de hevige hitte (die dag en op het plein), heeft de groep zich kranig geweerd en een grote impact kunnen maken in het kleine uurtje dat we bezig waren.

17:00-19:00 Plandelen en diner met buren en dak- en thuislozen van de Jacobikerk

Op de volgende spot had Martijn van de Jacobikerk in de binnenstad een geweldige groep buurtbewoners en thuislozen bereid gevonden om te komen helpen. Wederom ging het hard met het zwerfafval en had de groep in een uurtje 10 volle zakken bij elkaar met van alles van drankflessen en melkkartons naar saus- en andere fastfoodverpakkingen. Hier sloot een andere zwerfafvalexpert, de Zwerfinator, aan om te laten zien hoe het moet. Van alles wat hij oppakt maakt hij een foto en met de locatiedata categoriseert hij het afval om later analyses op te doen en gerichte acties mee te starten. De noeste arbeid werd afgesloten met een heerlijke door de Jacobikerk verzorgde maaltijd in de koelte van de kerk.

19:30 De Grote Zwerfinator-lezing & Q&A met de enige echte Dirk Groot en zijn mobiele Zwerfafval Museum

Afsluitend was er in het Huis van Actief Burgerschap een lezing van Ivo Rodermans (Zwerfie) en Dirk Groot (De Zwerfinator) over hun zwerfafvalactiviteiten en resultaten over de afgelopen jaren. Opvallend was hoe beiden bij de bron groot effect hebben kunnen behalen. Zwerfie door met leenscooterbedrijven te kijken naar hoe het wegwerpen van helmen en haarnetjes te verminderen. Dirk Groot, door een analyse te maken van gevonden merkverpakkingen en snoepfabrikanten te vragen plastic snoepwikkels te vervangen door bioafbreekbare waspapiertjes. Hierdoor had hij fabrikanten van antaflu, Napoleon zuurtjes, Wilhelminapepermuntjes e.a. zo ver gekregen dat ze hun productiewijze hebben aangepast.

Tevens hadden meerdere zwerfafvalverzamelaars hun bijzondere vondsten meegenomen zodat er naast een inhoudelijke presentatie ook een visueel overzicht was van al het normaals en absurd er te vinden is in verschillende delen van het land.